विलोम शब्द किसे कहते है?200+ Vilom Shabd In Hindi

आज इस पोस्ट में हम जानेंगे कि विलोम शब्द किसे कहते है? (Vilom Shabad in Hindi) विलोम शब्द कैसे बनते है? और 200+ विलोम शब्दों की लिस्ट भी…

Vilom Shabd In Hindi
Vilom Shabd

Vilom Shabd In Hindi (विलोम शब्द)

विलोम का साधारण अर्थ होता है – उल्टा अर्थात किसी सीधे शब्द को उल्टे शब्द में जो बोला जाता है, उसे विलोम शब्द कहते हैं। 

विलोम शब्द को विपरीतार्थक शब्द भी कहा जाता है।

जैसे – दिन का रात, सुबह का शाम, सत्य का असत्य, हिंसा-अहिंसा, सुख-दुख, हंसना-रोना,  उचित-अनुचित, सफल-असफल, रक्षक-अनरक्षक आदि विलोम शब्द है।

200+ List Of Vilom Shabd In Hindi। विलोम शब्द की सूची

  1. धर्म-अधर्म
  2. ताकत-कमजोरी
  3. डरपोक-निडर
  4. देव-दानव
  5. झोपड़ी-महल
  6. पागल-होशियार
  7. ताजा-बांसी
  8. बुरा-अच्छा
  9. दानव-देव
  10. दास-स्वामी
  11. मृत्यु-अमर
  12. देय-अदेय
  13. जिंदा-मुर्दा
  14. नख-सीख
  15. नगद-उधर
  16. धूप- छाया
  17. नैतिक-अनैतिक
  18. नेकी-बदी
  19. पंडित-मूर्ख
  20. वृष्टि-अनावृष्टि
  21. अनुलोम-विलोम
  22. सत्य-असत्य
  23. हंसना-रोना
  24. खुश-नाखुश
  25. चिल्लाना-चुप रहना
  26. अंगीकार-अविष्कार
  27. अवर-प्रवर
  28. अल्पज्ञ-बहूज्ञ
  29. एक-अनेक
  30. कमजोर-बलवान
  31. बंधन-मुक्ति
  32. ठोस-तरल
  33. यश-अपयश
  34. सगुण-निर्गुण
  35. मूक-वाचाल
  36. जड़ – चेतन
  37. जागृति – सुषुप्ति
  38. जिंदा – मुर्दा
  39. जिन्दकी – मौत
  40. जीना – मरना
  41. ज्योति – तम
  42. मानवीय – अमानवय
  43. अनुराग-विराग
  44. आदि-अंत
  45. आगामी-गत
  46. आग्रह-दुराग्रह
  47. अनुज-अग्रज
  48. आकर्षण-विकर्षण
  49. अधिक-न्यून
  50. आदान;प्रदान
  51. आलस्य-स्फूर्ति
  52. अर्थ-अनर्थ
  53. अपेक्षा-नगद
  54. कसूरवार    बेकसूर
  55. कटु-मधुर
  56. क्रिया-प्रतिक्रिया   
  57. कृतज्ञ-कृतघ्न
  58. कड़वा-मीठा
  59. क्रुद्ध-शान्त
  60. क्रय-विक्रय
  61. कर्म-निष्कर्म
  62. कीर्ति-अपकीर्ति
  63. कुरूप-सुरूप
  64. करुण-निष्ठुर
  65. कायर-निडर
  66. क्रूर-अक्रूर
  67. कृत्रिम-प्रकृत
  68. सशंक-निश्शंक
  69. सन्तोष-असन्तोष
  70. सुधा-गर्ल
  71. संकल्प-विकल्प
  72. संन्यासी-गृहस्थ
  73. स्वधर्म-विधर्म
  74. समष्टि-व्यष्टि
  75. संघटन-विघटन
  76. समूल-निर्मल
  77. सत्कर्म-दुष्कर्म
  78. सुमति-कुमति
  79. संकीर्णि-विस्तीर्ण
  80. सदाशय-दुराशय
  81. समास-व्यास
  82. स्वल्पायु-चिरायु
  83. सुसंसगति-कुसंगति
  84. सुपरिणाम-दुष्परिणाम
  85. सखा-शत्रु
  86. सौम्य-असौम्य
  87. सुगम-दुर्गम
  88. सुशील-दुःशील
  89. स्थूल-सूक्ष्म
  90. स्वामी-सेवक
  91. सृष्टि-प्रलय
  92. अन्तरंग – बहिरंग 
  93. अनाथ – सनाथ
  94. अथ – इति
  95. आदर -अनादर
  96. अदेय -देय
  97. अन्तरंग- -बहिरंग
  98. अंतर -बाह्य
  99. अंशतः -पूर्णत:
  100. अल्पकालीन -दीर्घकालीन
  101. अल्पज्ञ – बहुज्ञ
  102. अपेक्षित – अनपेक्षित
  103. अधुनातन -पुरातन 
  104. अस्पृश्य- – स्पृश्य
  105. स्वीकार – अस्वीकार
  106. अवनि, – पृथ्वी
  107. भू, -अम्बर
  108. मिलन-विरह
  109. मृत-जीवित
  110. मुनाफा-नुकसान
  111. महात्मा-दुरात्मा
  112. मान-अपमान
  113. मित्र-शत्रु
  114. मधुर-कटु
  115. मिथ्या-सत्य
  116. मौखिक-लिखित
  117. मोक्ष-बंधन
  118. मंगल-अमंगल
  119. मितव्यय-अपव्यय
  120. मूक-वाचाल
  121. मसृण-अमानवीय
  122. मीठा-कड़ुवा
  123. मृदुल-रुक्ष
  124. मालिक-नौकर
  125. मलिन-निर्मल
  126. मनुज-दनुज
  127. मर्त्य-अमर
  128. माता-पिता
  129. मानक-अमानक
  130. मूक-वाचाल
  131. मरण-जीवन
  132. आगरा – दुराग्रह
  133. आसक्त – अनासक्त
  134. आधुनिक – प्राचीन
  135. आदि – अनादि
  136. आगत – अनागत
  137. आश्रित – निराश्रित
  138. खरा  – खोटा
  139. गगन  – पृथ्वी
  140. गणतंत्र – परतंत्र
  141. गृह – त्यागी
  142. गर्मी – सर्दी
  143. गहरा – छिछला
  144. गीला – सूखा
  145. घृणा – प्रेम
  146. अजय – जय
  147. अपकीर्ति – सुकीर्ति
  148. अपना-पराया
  149. असाधारण-साधारण
  150. अमंगल-मंगल
  151. अशुभ-शुभ
  152. अपचय-उपचय
  153. आस्था – अनास्था
  154. आह्वान – विसर्जन
  155. इच्छा- अनिच्छा
  156. इच्छित- अनिच्छित
  157. इष्ट- अनिष्ट
  158. इहलोक – परलोक
  159. ईर्ष्या – प्रेम
  160. ईश्वर – अनीश्वर
  161. उग्र – सौम्य
  162. उचित – अनुचित
  163. उचित- अनुचित
  164. सुपुत्र- कुपुत्र
  165. सुबह- शाम
  166. सुमति- कुमति
  167. सुर- असुर
  168. सुरक्षित- असुरक्षित
  169. सुविधा- असुविधा
  170. सूर्योदय- सूर्यास्त
  171. उत्साह – निरुत्साह
  172. सौभाग्य – दुर्भाग्य
  173. स्तुति- निंदा
  174. स्त्री – पुरुष
  175. स्थाई- अस्थाई
  176. स्थावर – जंगम
  177. आकर्षण – विकर्षण
  178. उद्यमी – आलसी
  179. अधिक – न्यून
  180. आदान – प्रदान
  181. एक – अनेक
  182. आलस्य – स्फूर्ति
  183. अर्थ – अनर्थ
  184. उधार – नगद
  185. अपेक्षा – उपेक्षा
  186. उपस्थित – अनुपस्थित
  187. अतिवृष्टि – अनावृष्टि
  188. उत्कृष्ट – निकृष्ट
  189. उत्तम – अधम
  190. आदर्श – यथार्थ
  191. आय – व्यय
  192. स्वाधीन – पराधीन
  193. आहार – निराहार
  194. अमर – मर्त्य
  195. अग़्नि – जल
  196. अल्पसंख्यक – बहुसंख्यक
  197. आधुनिक – प्राचीन
  198. आगामी – विगत
  199. आचार – अनाचार
  200. आदान – प्रदान
  201. आयात – निर्यात
  202. आकाश – पाताल
  203. आग्रह – अनाग्रह
  204. आकीर्ण – विकीर्ण
  205. आधार – निराधार
  206. आसक्त – अनासक्त
  207. आभ्यन्तर – बाह्म
  208. आदत्त – प्रदत्त

तो दोस्तो इस पोस्ट में हमने जाना की (Vilom Shabd In Hindi) विलोम शब्द किसे कहते है? और उनकी सूची। अगर पोस्ट पसन्द आई हो तो इसे शेयर करे और Hindi Grammer की पूरी जानकारी के लिए हमसे जुड़े रहे।

Leave a Comment